Gặp cao nhân, cần cao minh
Có câu: “Bệnh vào từ mồm, họa ra từ miệng.”
Có một câu chuyện như sau:
Tào Tháo vì từng giết Đổng Trác nên nhắc từ ấy về sau, ông kị nhất là bị người thân thiết bên cạnh ám hại.
Vì để “diệt trừ hậu họa”, Tào Tháo đã nghĩ ra một kế hoạch. Ông nói có thị vệ hầu cạnh mình rằng:
“Ta sợ mình giết người trong mơ, nên là lúc mà ta đang ngủ, tuyệt đối đừng tới sắp ta.”
Một buổi tối nọ, lúc Tào Tháo đang ngủ thì bị lăn xuống đất, người thị vệ trông thấy vậy liền chạy lại đỡ rồi đắp lại chăn cho Tào Tháo.
Nhưng sau ấy, Tào Tháo bỗng đứng dậy rút kiếm ra giết chết người thị vệ, rồi lại quay vào giường ngủ.
Sáng hôm sau, Tào Tháo kinh ngạc, hỏi người bên cạnh:
“Ai đã giết thị vệ của ta?”
Mọi người thành thật khai báo, Tào Tháo khóc lóc đau đớn, lệnh cho thuộc hạ an táng người thị vệ, nơi được ra vẻ hối hận vì sai lầm lúc giết người trong lúc ngủ của mình.
toàn bộ mọi người đều cho rằng Tào Tháo mộng du nên giết người, chỉ mình Dương Tu trong tang lễ cảm thán, thương xót cho người thị vệ:
“Ai cũng nói Thừa tướng ở trong mộng, thiết nghĩ ngươi mới chính là người trong mộng ấy.”
Tào Tháo nghe xong, âm thầm căm ghét Dương Tu.
Dương Tu tuy tuyệt vời tuyệt đỉnh, nhưng lại ko biết nề hà hay cả nể ai, lời nói của mình sẽ gây ra hậu quả gì, bản thân ông cũng ko biết.
Sau này, thêm một sự cố châm dầu vào lửa nữa mà Tào Tháo lấy cớ giáng cho Dương Tu tội nhiễu loạn lòng quân rồi diệt trừ ông để hả giận.
Quỷ Cốc Tử từng nói: “Ngôn đa tất hữu số đoản chi xử”
“Chu Tử gia huấn” cũng viết: “Xử thế giới đa ngôn, ngôn đa tất thất.”
Đại ý của cả hai câu nói trên đều là người nhiều lời, ắt có sự khinh xuất, sơ hở trong lời nói có thể rước họa vào thân, làm người khác sinh lòng oán hận.
Ngược lại, ngôn ngữ lời nói thận trọng, có thể đổi lại được thời đại bình an, mới là phúc khí đích thực của một người.
Gặp cao nhân, nói lời cần cao minh, ko nói được thì đừng nhiều lời, bớt nói lại, cùng lắm là “im lặng là vàng”, cũng đừng động chạm tới điểm yếu hay “chỗ đau” của người khác.
Gặp tiểu nhân, cần tinh khôn
Lincoln từng nói một câu như này:
“Bất cứ những ai quyết tâm gặt hái thành tựu đều ko muốn tiêu hao thời gian vào việc tranh cãi. Kết quả của tranh cãi sẽ chỉ là sự nóng giận, mất kiểm tra bản thân, hậu quả khó mà gánh nổi.”
Thay vì tranh cãi có khuyển, chi bằng nhường nó một bước.
giả dụ bị nó cắn một phát, dù bạn có đánh chết, thì vết thương của bạn cũng ko thể lành.
Đừng tranh cãi có người ko cùng tầng tri thức, giá trị quan có mình, bởi lẽ dù bạn có nói nhiều ra sao, thì có họ, cũng chẳng là gì.
Một ngày nọ của hơn 2000 năm trước, Khổng Tử lúc ấy đang nghỉ trưa, tiếng cãi nhau om sòm bên bên cạnh làm ông cần thức giấc.
Tử Cống, học trò của Khổng Tử, lúc ấy đang tranh cãi có một người về vấn đề là một năm có 3 hay 4 mùa, hai bên cãi nhau tới đỏ mặt tía tai, ko ai chịu nhường ai.
Tử Cống cho rằng một năm có 4 mùa, người còn lại lại kiên quyết rằng một năm chỉ có 3 mùa, nói Tử Cống ăn nói linh tinh.
ko Tử nghe xong, đi từ phòng nghỉ ra, Tử Cống bức xúc muốn nhờ thầy nói lý hộ mình.
Khổng Tử nói: “một năm chỉ có 3 mùa.”
Người kia hạnh phúc hành lễ có Khổng Tử rồi cười đắc ý ra về.
Tử Cống tủi thân, rõ ràng là hắn ta sai nhưng sao sư phụ lại đứng về phía hắn.
Khổng Tử đáp:
“Châu chấu nơi đồng ruộng sinh ra vào mùa xuân, chết vào mùa thu thì làm sao thấy được mùa đông, hà cớ gì cần tranh cãi có người ko có kiến thức?”
Tranh cãi có người ko cùng tầng tri thức, dù có cãi nhau 3 ngày 3 đêm họ cũng sẽ ko thể hiểu ra được vấn đề, ko cần đạo lý của bạn ko đúng mà là đối phương căn bản là ko hiểu bạn đang nói gì.
Tranh cãi có những người như vậy là ngốc, sai ko ở đối phương, mà là do bạn hồ đồ.
Nói chuyện cần tùy người mà linh hoạt lên một chút, tùy cơ ứng biến, gặp người nào thì nói lời ấy, gặp núi nào hát bài ấy.
Gặp tiểu nhân, cần tinh khôn, nói chuyện có người ko cùng đẳng cấp có mình, ko tranh cãi là trí tuệ.
Nói chuyện là một môn nghệ thuật, nơi được cũng là một việc độc lập, bởi lẽ, phương thức nói chuyện khác nhau sẽ cho ra những hiệu quả khác nhau, nó cần chúng ta trong thời đại, ko ngừng hấp thụ kinh nghiệm, biết lúc gặp ai thì nên nói gì, trong trường hợp nào thì nói những lời ra sao.
Một người thực sự khôn ngoan có thể kết nối có người khác thông qua lời nói, hóa giải thị phi, có được những mối quan hệ cá nhân, xã giao tốt, mở đường cho sự nghiệp và cả thời đại.
phunutoday.vn
